We
begonnen de avond met een voorstelrondje en het was opmerkelijk dat de vrouwen
in de meerderheid waren.
Heleen was wegens vakantie afwezig en Mar Wanrooij had zich aangeboden om de gespreksleider te zijn. Hij
begon het gesprek met het opnoemen van een aantal minder bekende zintuiglijke prikkels
zodat het gesprek niet alleen maar over de bekende geluidsoverprikkeling zou
gaan. De zintuigenlijst is helemaal onderaan te lezen.
We
begonnen met de opmerking van iemand dat mensen bij vermoeidheid sneller last hebben van
overprikkelingen.
In
het dagelijkse leven hebben we allemaal te maken met zintuiglijke informatie en
voor mensen met een ASS die beelddenker zijn, is het erg veel informatie om dit
om te zetten naar woorden. Iemand die veel met muziek werkt, gaf aan dat er
mensen zijn die in muziek kleuren zien.
Het
gesprek ging verder in de richting van bepaalde beroepen waarin veel mensen met
een ASS werken. Deze beroepen zijn o.a.: muziek, ICT en onderwijs.
Van
de aanwezigen bleek een behoorlijk aantal iets met muziek te doen of gedaan te
hebben. Niet iedereen kon noten lezen maar men kon wel muziek maken; alles ging
op ‘gehoor’.
Iemand
gaf aan dat het werken in een fabriek veel geluidsoverlast gaf en dat je vaak
ook te maken hebt met ‘flauwe grappen’ van collega`s.
Je
hebt op je werk te maken met het aanvoelen van situaties, collega`s die je
aanraken, geuren in allerlei vormen, bijv. van parfumlucht, rooklucht,
schoonmaakmiddelen en materialen waar je mee in aanraking komt tijdens je werk.
We
spraken over fysieke aanrakingen die we in het dagelijkse leven ervaren. Mensen
met een partner of degenen die kinderen hebben, gaven aan dat hierover
afspraken gemaakt zijn. Je kan het aan je kinderen uitleggen waarom ze mama of
papa niet op een zachte manier mogen aanraken of plotseling overvallen met een
aanraking. Meerdere mensen gaven aan niet van een zachte aanraking te houden;
men kan de stevige huidcontacten beter verdragen.
In
groepen zijn sommige personen gevoelig voor het omgevingsgevoel, men kan slecht
tegen de drukte van andere mensen. Ze gaven aan last te hebben van spanningen
die in een groep mensen kan hangen. Of het vele onverwachtse aanraken doordat
mensen tegen je aanlopen.
De
hersenen verwerken de zintuiglijke prikkels en dat kan voor de ene persoon
gunstig zijn, bijv. extra goed kunnen horen of juist ongunstig zijn, bijv. je
neemt niets op doordat je je afsluit voor de vele prikkels. Het gevoel kan bij
de ene persoon nauwelijks pijn aangeven en de andere persoon ervaart de
kleinste pijntjes als een ‘enorme pijnbeleving’.
Op
de vraag wie zich bewust is van spanning in zijn / haar lichaam is, gaf iemand
als reactie: dat hij er niet zo veel last van had omdat hij voor zijn gevoel
alles verwerkt heeft. Hij deed dat door dingen op te schrijven of van zich af
te schrijven.
Enkele
personen gaven aan spierspanning te ervaren door thuissituaties, terwijl iemand
anders dit juist bij activiteiten
buitenshuis ervaart.
Het
merendeel van de aanwezigen blijft in het weekend graag thuis om bij te komen
van de vele prikkels die ze opdoen in de werkweek. Een enkele persoon gaf aan
dat ze juist in het weekend ergens naar toe gaat om uit de thuissituatie weg te
zijn.
Voor
de volgende maand, vrijdag 4 december is het thema: ASS en sociale verwachtingen.
Mensen
hebben bepaalde verwachtingen van en naar elkaar toe en handelen hiernaar,
reageren op elkaar en proberen elkaar te beïnvloeden. Voor mensen met een ASS-stoornis is het niet altijd duidelijk wat er van je wordt verwacht m.b.t. de
sociale omgangsvormen, de houding, voorschriften over het gedrag en het
handelen. Als een bepaalde verwachting niet uitkomt, kan er sprake zijn van
acceptatie, maar ook van teleurstelling, verwarring, onzekerheid en angst.
Hoe
is dit bij jou, waar loop jij tegenaan in de omgang met andere mensen? Heb jij
voor jezelf een manier gevonden om met de sociale verwachtingen om te gaan?
Je
bent van harte welkom als je hierover met andere mensen wilt praten.
Zie
hieronder de zintuigenlijst van Mar.
5
categoriën:
Sommige
onderzoekers onderscheiden meer zintuigen, en een van de auteurs is Guy Murchie
(1978) die rekent met tweeëndertig zintuigen (hier 30), die hij in vijf
categorieën verdeelt:
1
De stralingszintuigen: vanuit de ' traditioneel geïdentificeerde zintuigen,
hoort 'zien' in deze categorie thuis;
maar het omvat ook de zintuigen van de straling, temperatuur, elektriciteit en
magnetisme. [Gevoeligheden magnetisme en elektriciteit zijn goed onderzocht bij
sommige dieren, en het lijkt dat voor sommige autistische mensen het alledaagse
ervaring kunnen zijn.]
2
Het zintuig gevoel: deze categorie omvat naast horen, bewust maken van druk,
gevoel van gewicht, gevoel voor evenwicht, bewust zijn maken van iemands
nabijheid of iets in hun omgeving, 'voelen' – bijzondere druk op de huid, bewustzijn van de intra- en intermusculaire beweging [proprioceptie], kietelen,
trillingen, voelen van de hartslag, bloedsomloop, de ademhaling,
enzovoort.
3
De chemische zintuigen: traditionele geur en smaak, honger, dorst en
vochtigheid.
4
De geestelijke zintuigen: pijn, gevaar, seksualiteit, ontspanning en slaap, een
gevoel van humor of speelsheid, tijdsgevoel, territoriaal gevoel, een
esthetische zin (waarderen van kunst, enzovoort) en intuïtie.
5
De spirituele zintuigen: zijn het geweten, de capaciteit om te offeren, de
mogelijkheid om extase te ervaren, religieuze gelukzaligheid, gevoel van
eenheid met de kosmos.
Hieronder
worden de 30 zintuigen genoemd:
1 elektriciteit 6 drukgevoel
2 magnetisme 7 evenwicht
3 straling 8 gewichtsgevoel
4 temperatuur 9 horen
5 zien 10 nabijheid van iets of iemand
11 dorst 16 esthetische zin (kunst, enz.)
12 geur 17 gevaar
13 honger 18 humor/speelsheid
14 smaak 19 intuïtie
15 vochtigheid 20 ontspanning
21 pijn 26 extase ervaren
22 seksualiteit 27 gevoel van eenheid met de kosmos
23 slaap 28 geweten
24 territoriaal gevoel 29 kunnen offeren
25 tijdsgevoel 30 religieuze gelukzaligheid
