Autisme en gevoelens

Themagesprek op vrijdag 6 januari 2017 is: ASS en gevoelens

Gevoel is een positieve of negatieve beleving van een bepaalde gebeurtenis. Dit kan een externe prikkel uit de omgeving zijn, maar ook een interne gebeurtenis zoals een gedachte of een beeld dat wij in ons oproepen. Een gevoel kan echter ook spontaan optreden, zoals bij een bepaalde stemming. Gevoelens gaan soms gepaard met lichamelijke reacties, zoals zweten of een versnelde hartslag bij angst.

Er wordt wel eens gezegd dat mensen met autisme geen gevoel hebben of deze niet kunnen uiten. Is dit wel zo? Hoe beleef jij je gevoelens, herken jij bij jezelf gevoel en kan jij je gevoel uiten? 

Je bent van harte welkom als je hierover met andere mensen wilt praten.

Autismecafé De Liemers wordt gehouden in het gebouw van Caleidoz, De Hooge Bongert 3 te Zevenaar.

Inloop vanaf 19.30 uur en het themagesprek is van 20.00 uur tot 21.00 uur, daarna is er tot 21.30 uur gelegenheid om na te praten.

Vooraf aanmelden is niet nodig, de entree is € 3,50 (incl. 1 kop koffie / thee)

Overige consumpties zijn voor eigen rekening.

Vrijdag 2 december is het thema: ASS en muziek

Muziek doet iets met je brein en met je gevoel. Kinderen met autisme kan het uit hun isolement halen. Sommige mensen kunnen de emoties in muziek beter voelen dan in het dagelijks leven. Muziek kan ook emoties oproepen. Muziek kan je vrij maken of blij maken. Je kunt er somber van worden maar ook troost uit putten. Hoe is dat voor jou? 

Kan jij de harde geluiden uit de muziekboxen bij een muziekuitvoering of bij concerten verdragen? Welke rol heeft muziek in jouw leven gespeeld of speelt het nog in je leven. 

Je bent van harte welkom als je hierover wilt praten met andere mensen met een ASS.

Autismecafé De Liemers wordt gehouden in het gebouw van Caleidoz, De Hooge Bongert 3 te Zevenaar.

Inloop vanaf 19.30 uur en het themagesprek is van 20.00 uur tot 21.00 uur, daarna is er tot 21.30 uur gelegenheid om na te praten.

Vooraf aanmelden is niet nodig, de entree is € 3,50 (incl. 1 kop koffie / thee)

Overige consumpties zijn voor eigen rekening.

4 november: ASS en geluk

Vrijdag 4 november is er weer een bijeenkomst van het Autismecafé De Liemers.

Volwassenen vanaf 25 jaar met autisme die normaal tot hoog functionerend zijn, hebben hier de mogelijkheid om elkaar te ontmoeten en ervaringen uit te wisselen. Zowel Maya als Heleen hebben de ervaring dat er juist voor deze doelgroep te weinig mogelijkheden zijn om elkaar te ontmoeten.

Vrijdag 4 november is het thema: ASS en geluk; kunnen mensen met ASS gelukkig zijn?

Veel mensen met ASS hebben vaak een negatief zelfbeeld, hebben vaak te maken met een depressie, hebben onlogische angsten of hebben een eigen autistische logica. De vraag voor vanavond is: ‘kunnen autisten wel gelukkig zijn’? We kunnen elkaar strategieën aanreiken voor (meer) geluk en tevredenheid.

Als je hierover wilt praten met andere mensen met een ASS dan ben je van harte welkom.

Autismecafé De Liemers wordt gehouden in het gebouw van Caleidoz, De Hooge Bongert 3 te Zevenaar.

Inloop vanaf 19.30 uur en het themagesprek is van 20.00 uur tot 21.00 uur, daarna is er tot 21.30 uur gelegenheid om na te praten.

Vooraf aanmelden is niet nodig, de entree is € 3,50 (incl. 1 kop koffie / thee)

Overige consumpties zijn voor eigen rekening.

Thema op 7 oktober

Vrijdag 7 oktober is het thema: ASS en communicatie & taal

Voor veel mensen met autisme is het communiceren lastig of zelfs moeilijk; elkaar te begrijpen, te luisteren naar anderen, zich inleven in de ander en praten over ‘koetjes en kalfjes’.

Taal is veelzijdig en vaak hebben de woorden meerdere betekenissen; wat als je woorden letterlijk opvat?

Hoe ga jij om met humor en ernst?

Als je hierover wilt praten met andere mensen met een ASS dan ben je van harte welkom.

Autismecafé De Liemers wordt gehouden in het gebouw van Caleidoz, De Hooge Bongert 3 te Zevenaar.

Inloop vanaf 19.30 uur en het themagesprek is van 20.00 uur tot 21.00 uur, daarna is er tot 21.30 uur gelegenheid om na te praten.

Verslag van 3 juni: ASS en hobby`s

Deze avond waren de vrouwen in de meerderheid en na een voorstelrondje vroeg Heleen of wij hobby`s hebben. Hier kwamen de volgende reacties op:

Iemand gaf aan dat hij als kind vaak zat te fiepen op het bekijken van landkaarten. Dat was toch anders als je het vergelijkt met het hebben van een hobby. Hij heeft veel vrije tijd en ziet Facebook als een van zijn hobby`s.

Iemand die sinds kort werkt bij de postbezorging gaf aan deze parttime job als hobby te zien; zij zit ook veel op Facebook en speelt daar ‘spelletjes’. (solo)

Iemand gaf aan veel hobby`s te hebben, o.a. leesgroep Frans, mediteren, studeren, haar werk (een muziekgroep dirigeren) en zij vroeg zich af of sporten ook een hobby is. (meedoen met een Beweegprogramma op TV)

Iemand zei dat ze graag bezig is met schilderen, tekenen, computeren, wandelen, lezen, films sparen, Mandala`s kleuren. (dit maakte haar hoofd helemaal leeg)

Iemand zei dat ze haar werk leuk en ontspannend vindt en ze houdt tevens van handwerken. (borduren geeft rust in haar hoofd)

Iemand gaf aan in het verleden altijd veel aan sport te hebben gedaan (hardlopen), studeert nog steeds graag en vindt dat dit goed is voor zijn zelfvertrouwen (thuiscursussen), knutselt graag met computers.

Iemand gaf aan dat zij mee doet aan PostCrossing (ansichtkaarten versturen en ontvangen naar vreemden over heel de wereld), computercreativiteiten (Publisher, Fotoshop, Lightroom, Illustrator, Indesign, Blogs maken, website maken) paddenstoelen fotograferen en er bijv. fotoboeken of kalenders van maken, kleuren, woordspellen, zoals Wordfeud en Scrabble, lezen, wandelen en fietsen.

Heleen vroeg ons of we bewust voor een bepaalde hobby kiezen of dat we erin gerold zijn?

·       Het is ontstaan doordat het op haar pad kwam

·       Onder druk van de partner: om te leren wennen aan fysiek contact

·       Iets willen leren en er zo een hobby van creëren

·        Bewust een studie volgen en vervolgens het geleerde gebruiken in een hobby

·       Bij kleine kinderen is het beter om eerst een proefles te nemen om te zien of het iets is voor het kind

Vervolgens spraken we over dingen verzamelen en in hoeverre dit een hobby is. Veel mensen verzamelden spullen, bijv. LP`s en ansichtkaarten. Anderen gaven aan graag rommelmarkten, kringloopwinkels of braderieën te bezoeken. Sommige noodgedwongen omdat ze weinig geld hebben te besteden en sommige omdat het een leuke bezigheid is.

In juli en augustus is er géén Autismecafé vanwege de zomervakantie.

Op vrijdag 2 september is het thema: ASS en verzamelingen

Verzamelen kan zijn: het bijeenbrengen van gelijksoortige objecten, vaak als hobby of tijdverdrijf.

Meestal heeft de verzamelaar een sterke gevoelswaarde bij de objecten. Een verzameling wordt ook wel een collectie genoemd. Er bestaan privé- en openbare verzamelingen. Privé verzamelen wordt het meest als tijdverdrijf of om speculatieve redenen gedaan, terwijl openbare verzamelingen (bibliotheken en musea) cultuurbehoud en onderzoek ten doel hebben.

Verzamelzucht is een obsessieve-compulsieve karaktereigenschap. Onbeheersbare verzameldrang kan een stoornis zijn.

Hoe is dit bij jou? Je bent van harte welkom als je hierover wilt praten.

Verslag van 6 mei: ASS en voeding

We begonnen de avond met een voorstelrondje vanwege 2 nieuwe mensen. Hierna stelde Heleen de vraag of er mensen waren die last hebben van voedingsovergevoeligheden.

Van de aanwezigen was er 1 persoon die aangaf veel problemen te hebben met allerlei voedingsmiddelen. Zij houdt zich al jaren aan een dieet en gaf aan dat zij wel inziet dat haar darmklachten mede door stress worden veroorzaakt.

Iemand gaf aan nooit geen trek in eten te hebben en koken niet leuk te vinden. Haar tante kookt regelmatig voor haar. Meerdere mensen gaven aan niet iedere dag te koken en het niet altijd leuk vinden om te koken.

Iemand gaf aan dat hij afwisselend met zijn vrouw de warme maaltijd klaar maakte toen hij nog werkte.

Iemand die in een woongroep woont, vindt koken en samen eten  met de medebewoners van de groep niet leuk. Het wachten op de anderen vindt hij vervelend; hij kookt zelf 1 keer in de week.

We spraken over het begrip ‘vers eten’, over eten koken en daarna invriezen, koken gaat volgens een vast patroon, altijd dezelfde etenstijd aanhouden, het wel of geen TV aanhebben tijdens het eten.

Iemand vertelde over hoe het vroeger bij hem thuis ging: zijn moeder kookte vaak het warme eten voor hem apart. Omdat hij anders het eten niet aanraakte als hij het niet lekker vond. Hij had vroeger ook moeite met nieuw (onbekend) eten, zoals Chinees eten.

Een aantal mensen gaven aan te eten uit verveling en bijna iedereen neemt iets te eten bij ‘spanning’.

We hebben het kort gehad over alcohol drinken: iemand gaf aan zichzelf een gezelligheidsdrinker te vinden en een paar anderen vertelden alcohol te drinken voor de ontspanning ; maar wel met mate.

Op de vraag hoe wij het sociale aspect dat bij het ‘uit eten gaan’ hoort ervaren, kwamen de volgende reacties: lukt wel redelijk, vindt het gezellig, is stil maar geniet wel, heeft veel last van omgevingsgeluiden zoals espressoapparaat of rondlopende kinderen, het niet kunnen doen vanwege de beperkte financiën en de mate van moeheid speelt mee of het gaat lukken.

Voor de volgende maand, vrijdag 3 juni is het thema: ASS en hobby`s

Een hobby is een bezigheid die je graag uitoefent, het geeft ontspanning en inspiratie. Bovendien kan het een belangrijke bron van sociaal contact zijn.

Is het hebben van een hobby voor jou belangrijk omdat het een invulling geeft aan je vrije tijd? Of  ben jij hobbyloos en verdoe jij je tijd met televisie kijken, gamen of maar wat rondsurfen op het web?

Heb jij een hobby en besteedt je er veel tijd aan? Doe je dat alleen of ben je ook creatief in een groep?

Als je hierover wilt praten met andere mensen met een ASS dan ben je van harte welkom.

Verslag van 1 april: autisme en beelddenken

Het themagesprek over beelddenken begon met de vraag wie er van de aanwezigen in beelden denkt. Naar aanleiding van het voorbeeldwoord ‘boom’, kwamen de volgende reacties: niet iedereen ziet de boom in ‘beeld’ voor zich, toch herkent het merendeel zich wel in het beelddenken.

Beelddenken is het denken in beelden, handelingen en belevenissen; het gaat heel snel en zonder woorden.

Kleine kinderen zijn veel meer gericht op het beelddenken; vanaf de basisschool krijgen ze te maken met het omschakelen naar de taal en leren ze schrijven.

Iemand had een vel papier met enkele pictogrammen meegenomen en liet dat aan ons zien; zij gebruikt de pictogrammen in haar werk. Vervolgens werd er gezegd dat verkeersborden eigenlijk ook een soort van pictogrammen zijn.

We spraken over handleidingen die bij aankoop van o.a. meubilair, TV, computermodems, enz. in de verpakking zitten; ze kloppen vaak niet. Op papier staat vaak een beknopte tekst alsmede een afbeelding met hoe de schroeven eruit zien en hoe de verschillende onderdelen in elkaar moeten komen te zitten. De afbeeldingen zijn voor veel mensen een beter hulpmiddel om de aankoop geïnstalleerd te krijgen dan de tekst.

Iemand gaf aan vroeger met spiekbriefjes te werken omdat hij de dingen dan beter kon onthouden. Als hij de tekst later nodig had dan bleek dat hij het spiekbriefje niet meer nodig had omdat het beeld al in zijn hoofd zat. Hier herkende meerdere mensen zich in.

We spraken erover dat beelddenkers vaak in ‘doe-beroepen’ werken zoals ingenieur, ontwerper, architect, artiest, organisator, enz. Vervolgens kwam het ‘ruimtelijk denken’ (denken in driedimensionale patronen) kort ter sprake.

Bij het terug denken aan dingen uit het verleden (herinneringen ophalen) krijgen meerdere mensen wel een beeld in hun hoofd.

Iemand gaf aan met kleuren te werken bij het leren van teksten die ze moet leren voor het uitvoeren van haar werk. Bijvoorbeeld een rode kleur voor de hoofdzaken en een groene kleur voor de bijzaken; hierdoor kan ze beter de hoofdzaken van de bijzaken scheiden.

Vakantieherinneringen: bij veel mensen komen beelden terug van landen of plaatsen waar ze zijn geweest i.c.m. gebeurtenissen. Sommigen herinnerden de beelden van vakantiefoto`s die ze gemaakt hadden.

Hoe werkt het als we een film kijken en van diezelfde film ook het boek hebben gelezen. Een aantal mensen gaven aan dat een film meer ontspanning gaf dan het lezen van het boek. Niet iedereen kan zich goed inleven in een boek en er beelden bij vormen. Het maakt ook uit wat voor soort leesboek het is: fictie of non-fictie. Er waren deze avond wel ‘boekenlezers’ aanwezig en zij gaven aan graag te lezen vóór het slapen gaan, vanwege de ontspanning die het hen geeft.

TV kijken kwam ter sprake: als de hele dag de TV aanstaat, dan wordt je hierdoor beïnvloed. Bijvoorbeeld bij reclameboodschappen; als je op een bepaald moment de tekst weer hoort dan zien sommige mensen het beeld van het reclamespotje.

We vroegen ons een aantal dingen af: of het werken met ‘mindmappen’ ook beelddenken is? Een van de aanwezige vertelde er mee te werken: ze ziet een beeld van de door haar zelf gemaakte mappen.

En hoort dit ook bij het beelddenken: sommige mensen kunnen altijd zien (aanvoelen) of bepaalde kleding je staat (bij je past)?

Voor de volgende maand, vrijdag 6 mei is het thema: ASS en voeding 

Lukt het jou om dagelijks te koken? Heb jij een voorkeur om steeds hetzelfde te eten? Koop je vaak kant & klare maaltijden of fastfood? Maak je gebruik van aanvullende vitaminepreparaten? Heb jij moeite met bepaalde structuur of geuren van bepaalde voedingsmiddelen? Val jij in stresssituaties terug op bepaalde voeding? Merk je dat jouw darmstelsel overgevoelig reageert op bepaalde voedingsstoffen? Is er een relatie met overprikkeling? Allemaal vragen die aan de orde kunnen komen in het Autismecafé.

Je bent van harte welkom.

Verslag van 4 maart: Autisme en ongeschreven regels

In het dagelijkse leven heeft iedereen te maken met ongeschreven regels, een groot deel komt voor in de sociale omgang met mensen en zijn gerelateerd aan lichaamstaal. We bespraken deze avond hoe dat is bij mensen met een vorm van autisme.

Er werd o.a. aangegeven dat ongeschreven regels deels voortkomen uit je opvoeding; wat je van huis uit mee hebt gekregen. We spraken over verschillende culturen met andere regels en gewoontes. Dit verschilt zelfs in Nederland al per regio / streek.

We bespraken enkele verschillen van ongeschreven regels van Belgische mensen en de Nederlanders, o.a. dat de Belgen mensen laten uitpraten waar de Nederlanders elkaar veel vaker in de rede vallen.

Iemand die in een woongroep woont, gaf aan dat hij te maken heeft met verschillende gedragingen en gewoontes van de medebewoners. Het gebeurde wel eens dat iemand zich ongepast gedroeg, maar gelukkig sprak de dienstdoende begeleiding de persoon wel aan op zijn / haar gedrag.

We spraken over het verschil of het gaat om zakelijke of persoonlijke contacten. In je werksituatie speelt mee dat per soort bedrijf, school, instelling of (fabrieks)afdeling dat er interne gedragscodes zijn. Voor mensen met autisme is het vaak moeilijk om ermee om te gaan en / of te ontdekken welke deze zijn.

Iemand gaf aan dat zij altijd  andere mensen observeerde om te zien hoe zij zich gedroegen in de omgang met elkaar en dat kon zij dan ook zo doen in die specifieke situatie.

Een paar voorbeelden waar we over spraken zijn o.a.: ga je op een verjaardagsfeest of bij een kennismaking in een groep steeds bij iedere persoon weer je naam zeggen; ongeschreven regels die in de loop der jaren veranderd zijn, zoals het handhaven van de eerbied voor de viering van 1^e Kerstdag of 1^e Paasdag.

Vervolgens kwam Valentijnsdag aan bod, wat zijn de regels voor deze dag die voornamelijk is ontstaan door de commercie.

Het vieren van je eigen verjaardag is voor velen moeilijk, o.a. doordat de familie of collega`s op het werk verwacht dat je normaal de 3 verjaardagszoenen aanneemt en dat je een blijde reactie geeft op het cadeau dat je net hebt gekregen.

Verder kwam nog ter sprake hoe om te gaan met situaties waarbij iemand zijn / haar partner verliest of dat je te maken krijgt met iemand in je naaste omgeving die ernstig ziek wordt.

En hoe om te gaan met een reactie geven op: ‘hoe gaat het met je?’ Veel autisten hebben de neiging om deze vraag serieus te nemen en er uitgebreid antwoord op te geven. We wisselden enkele tips uit over hoe je hier anders op kan reageren, bijvoorbeeld: wil je de korte of de uitgebreide versie?

Dan de ongeschreven regels op straat: groet je mensen die je tegen komt of glimlach je naar ze? We bespraken dat in deze regels veel verschil zit, afhankelijk in welk deel van Nederland je woont en dat het ook uitmaakt of je in het bos of park loopt te wandelen of dat je in een winkelstraat loopt.

We konden op het eind van deze avond de conclusie trekken dat het moeilijk is om te voldoen aan de vele ongeschreven regels.

Voor volgende maand, vrijdag 1 april is het thema: ASS en beelddenken.

Ieder mens wordt geboren als beelddenker. Vanaf de basisschool leren mensen een andere vorm van denken aan: het denken in taal. Beelddenkers denken in beelden en gebeurtenissen en niet in woorden en begrippen. We kunnen het ruimtelijk denken noemen.

Een simpele proef op de som: Doe je ogen dicht en denk aan het woord: boom Wat zie je?

De meeste mensen zien dan de letters B-0-0-M voor zich.

Een beelddenker ziet echter een prachtige boom, met bruine stam, groene bladeren, wuivend in de wind.

Hoe is dit bij jou? Wat ben jij een beelddenker of een taaldenker?

Wil je hierover met andere mensen praten dan ben je van harte welkom.

Verslag van 5 februari: ASS en omgaan met kritiek

We waren deze avond weer met evenveel mannen (4) als vrouwen(4) en we begonnen met een voorstelrondje vanwege een nieuwe bezoeker. Hierna stelde Heleen de vraag of wij met kritiek konden omgaan.

Meerdere mensen gaven aan dat het eraan ligt op welke manier iets gezegd wordt. Er werd gezegd dat wij Nederlanders erom bekend staan om ongevraagd overal hun mening over te geven. Bij buitenlanders komen we vaak over als ‘onbeschoft’ vanwege onze directheid. En we waren ook van mening dat omgaan met kritiek voor mensen zonder autisme eveneens vervelend kan zijn. Degenen die deze avond aanwezig waren, konden slecht tegen kritiek en dat bleek ook wel uit wat er verteld werd.

Iemand gaf aan dat hij vaak het verwijt kreeg dat hij alles wat tegen hem gezegd werd, als kritiek ziet. Als reactie hierop werd gezegd dat autisten eerder de waarheid zeggen dan dat ze echt kritiek hebben.

Als je vroeger als klein kind veel kritiek hebt gekregen doordat je langzamer was en / of de opdracht niet goed begreep, dan kan het als gevolg hebben dat je er onzeker van geworden bent.

Kritiek krijgen aan het eind van een werkdag, als je dan al behoorlijk overprikkeld bent, is erg vervelend en komt dan veel harder bij je binnen.

Het maakt wel uit wat voor soort werk je hebt. Als dirigent van een koor, zal je je leerlingen op fouten moeten wijzen; iemand die zelfstandig werkt heeft minder met kritiek te maken.

Een paar mensen gaven aan dat zij een ‘zelfstandig baan’ hadden en nauwelijks met kritiek te maken hadden. Slechts een paar keer per jaar bij een functioneringsgesprek. Een vrouw gaf aan dat zij enorm gespannen was voor een functioneringsgesprek en er alleen maar de negatieve punten van opnam.    

Een persoon gaf aan vanwege het gebruik van ADD-medicatie dat hij / zij nu een positievere kijk heeft als er kritiek geuit wordt naar haar/ hem. Hij / zij ziet het dan als een uitdaging om er iets aan te doen.

Iemand kreeg in haar thuissituatie veel kritiek over zich heen; na haar scheiding kreeg ze meer zelfvertrouwen en is ze sterker geworden.

Een andere persoon gaf aan ‘overal lak’ aan te hebben en ging haar eigen gang.

We spraken verder over of wij in staat zijn iets te doen met kritiek:

·        Als je kan aangeven wat je zelf wilt, is het makkelijker om kritiek te krijgen

·        Proberen te luisteren naar de ander en niet meteen in de verdediging gaan

·        Humor kan oplossend werken

·        Als je op het moment zelf niet kan reageren, laat het dan langs je heen gaan of loop weg

·        Met elkaar in gesprek gaan, geeft veel opheldering

Heleen had voor iedereen een A4 uitgeprint met een aantal punten betreffende ‘omgaan met kritiek’. 

Omgaan met kritiek.

Hoe komt het dat het moeilijk is om hier mee om te gaan?

Het kan zijn dat je het niet goed begrijpt, dat het later tot je doordringt en of dat je dingen letterlijk neemt zoals je ze hoort. Ook de non-verbale signalen zie je misschien minder goed. Het kan zijn dat je in verwarring raakt, boos wordt en/of blokkeert.

Vaak wordt kritiek onhandig gebracht; niet vanuit de ik-vorm.

Wat kun je zelf doen om er minder gespannen van te raken?

*  Goed luisteren, probeer rustig te blijven.

*  Vraag wat je niet begrijpt.

*  Vat samen wat je hebt gehoord en vraag of dat klopt.

*  Vraag tijd om na te denken.(kan het beter binnen komen)

*  Benoem waar je het wel mee eens bent.

*  Benoem waar je het niet mee eens bent.

Kritiek is een vorm van zelfkennis krijgen. Het is belangrijk dat je weet hoe je overkomt bij anderen.

Het kan je ook meer leren over de anderen (mensenkennis). 

Wat zou je kunnen doen om beter met kritiek om te gaan ?

·          Ga niet in de aanval

·          Toon waardering voor de ander. Hij/zij heeft wel het lef gehad om   het benoemen.

·           Schiet niet meteen in de verdediging, tel tot 10.

·           Behandel de kritiekgever met respect, dat houd de relatie open.

·           Kijk naar wat er nu eigenlijk gebeurt, is het een ramp of is het iets waarvan je kunt leren?                   (maak het niet groter dan dat het is)       

·           Laat de gesprekspartner zijn verhaal doen.

·          Geen welles nietes spelletje van maken. Zeg duidelijk wat je er van vindt en blijf respectvol. 

Voor de volgende maand, vrijdag 4 maart, is het thema: ASS en omgaan met ongeschreven regels.

In het dagelijks leven hebben we regels nodig om juist te handelen binnen bepaalde situaties. Een groot deel hiervan wordt niet uitgesproken.

Ongeschreven regels staan niet op papier; bijvoorbeeld dat je elkaar begroet als je een bekende tegen komt. Of dat je op visite gaat bij iemand die je al een tijdje niet hebt gezien, een bloemetje mee neemt. Het zijn dus niet echt regels, maar omgangsvormen die ons sociale leven rijker maakt.

Ongeschreven regels komen vaak voor in de sociale omgang en zijn gerelateerd aan lichaamstaal. Mensen met autisme hebben moeite met het oppikken van deze regels. Voor hen kunnen hierdoor verwarrende situaties ontstaan. Hoe is dit bij jou?

Wil jij horen hoe andere mensen met een ASS hier mee omgaan? Je bent van harte welkom!

Verslag van 8 januari: ASS en executieve functies

Doordat er maar 4 personen waren, konden we dieper op het onderwerp ingaan. We hadden een A4 met uitleg wat executieve functies precies zijn.

(bron: http://wij-leren.nl/executieve-functies-slim-maar.php )

Hieronder staan de 11 vaardigheden die onder ‘executieve functies’ vallen:

·       Respons-inhibitie: nadenken voordat je iets doet

·       Werkgeheugen: informatie in je geheugen houden bij het uitvoeren van complexe taken

·       Emotieregulatie: emoties reguleren om doelen te behalen of gedrag te controleren

·       Volgehouden aandacht: aandachtig blijven, ondanks afleiding

·       Taakinitiatie: op tijd en efficiënt aan een taak beginnen

·       Planning/prioritering: een plan maken en beslissen wat belangrijk is

·       Organisatie: informatie en materialen ordenen

·       Timemanagement: tijd inschatten, verdelen en deadlines halen

·       Doelgericht gedrag: doelen formuleren en realiseren zonder je te laten afschrikken

·       Flexibiliteit: flexibel omgaan met veranderingen en tegenslag

·       Metacognitie: een stapje terug doen om jezelf en de situatie te overzien en te evalueren.

Bij het uitvoeren van een activiteit spelen meerdere executieve vaardigheden een rol mee. Dit is goed te zien in het schema van de top 20 van activiteiten die problemen opleveren, dat iemand had meegebracht.

Heleen begon met de vraag of wij moeite hebben met ‘planning’?

2 personen gaven aan wel moeite ermee te hebben en 2 personen gaven aan dat zij er geen moeite mee hebben.

We praatten door over het verschil van planning op het werk en in een privésfeer. Naast dingen plannen komen er ook nog andere zaken bij kijken, zoals: flexibiliteit en prioriteiten kunnen stellen.

De persoon die een eigen zaak heeft, gaf aan dat hij veel doe-dingen op papier schrijft en dan vervolgens wel flexibel kan omgaan met wijzigingen.

Iemand anders die te maken heeft met een echtgenoot en een klein kind gaf aan te werken met een vastomlijnde dagplanning. Op het werk geeft ze duidelijk aan wat ze wil en daarom gaat dat vrij goed.

Wat ook meespeelt is het inzicht tussen hoofd- en bijzaken, zowel op het werk als bij je thuis.

Stress ervaren we al snel als we niet op tijd aan iets beginnen. Meerdere dingen tegelijk doen, werkt niet voor iedereen en daarom is het handig als je de onderdelen opschrijft of met pictogrammen werkt.

Sociale angst kan een rol meespelen. Angst voor sociaal gebabbel in groepen van collega`s op het werk, familie, in een sportvereniging, ouders op het schoolplein van hun kinderen. Er komen veel executieve vaardigheden bij kijken, waar de 4 aanwezige mensen van deze avond moeite mee hebben. De sociale contacten bijhouden met vrienden en familie is moeilijk. Telefoneren om even bij te praten met familie of vrienden is lastig en daarom gebeurd het niet.

Bij veel mensen die functioneren op een hoog niveau wordt er ongemerkt te veel verwacht.

We spraken over het blijven hangen in emoties; als autist zijnde is het moeilijk om vervelende gebeurtenissen weer snel los te laten en verder te gaan met je activiteiten. Vanwege onze tragere informatieverwerking zijn we niet zo snel in het 'meteen' reageren. We gaven elkaar een aantal handreikingen, zoals: ‘parkeer het’ of ‘geef aan dat je er later op terugkomt’.

We gingen verder over de negatieve lading van het woord ‘autisme’ en welk woord(en) we zouden kunnen gebruiken om aan te geven dat wij tóch problemen ervaren in het dagelijkse leven.

De ene persoon kan beter voor zichzelf opkomen dan de ander, durft te zeggen waar hij/zij last van heeft. Iemand gaf aan dat hij/zij wel bewust is dat hij/zij aan veel dingen moet denken m.b.t. de sociale regels als hij/zij ergens naar toe gaat. Alles kost veel energie en daarom is het belangrijk dat men op tijd begint; een goede planning geeft rust.

Al met al is dit themagesprek door iedereen als zeer interessant en positief ervaren.

Voor de volgende maand, vrijdag 5 februari is het thema: ASS en omgaan met kritiek

In het dagelijkse leven krijgen we regelmatig te maken met kritiek en het is niet gemakkelijk om hier goed mee om te gaan. Veel mensen ervaren ‘kritiek krijgen’ als iets negatiefs. Hoe negatief het commentaar ook is, je hebt altijd een keuze in je reactie.

Wil jij horen hoe andere mensen met een ASS hier mee omgaan? Je bent van harte welkom!